ستارههای نوترونی محتوی چگالترین مادهی قابل مشاهده در عالم هستند. این ستارگان جرمی بیس از جرم موجود در خورشید را در کرهای به اندازهی یک شهر جای میدهند٬ بدین معنا که چند فنجان از مادهی آنها از کوه اورست پرجرمتر است. برای مطالعهی این که ماده را تا چه حد میتوان در طبیعت فشرد، اختر شناسان از این ستارگان به عنوان آزمایشگاههای طبیعی استفاده میکنند.
«سودیپ باتاچاریا»(Sudip Bhattacharyya) از مرکز فضایی گودارد ناسا و دانشگاه مریلند میگوید:" میتوان ذراتی نظیر کوارک را در مرکز ستارگان نوترونی یافت ولی ایجاد آن ها در آزمایشگاه غیر ممکن است. بنا بر این تنها راه موجود برای شناخت آنها ٬شناخت بهتر ستارههای نوترونی است."
دانشمندان در برخورد با این معما باید قطر و جرم ستارههای نوترونی را به دقت اندازه گیری کنند. اختر شناسان در دو مطالعهی همزمان، یکی با همکاری آژانس فضایی اروپا، رصدخانه ی پرتو ایکس «اکس ام ام-نیوتن»( XMM-Newton) و دیگری رصدخانهی پرتو ایکس ژاپن و ناسا، «سوزاکو»( Suzaku)، در این راه، قدم بزرگی به جلو برداشتهاند.
تصویری هنرمندانه از ديسك داغ در حال چرخش حول ستارهاي نوتروني. گاز بخش درونی دیسک با سرعتي معادل چهل درصد سرعت نور در اطراف ستارهي نوتروني ميچرخد. دانشمندان با بررسی حرکت این گاز قطر ستارهی نوترونی را اندازه گیری میکنند.
باتاچاریا و همکارش «تاد استرومایر» (Tod Strohmayer)، با استفاده از XMM-Newton سیستم دوتایی 1X- مار ( 1Serpens X-) را رصد کردند. این سیستم شامل یک ستارهی نوترونی و یک ستارهی همدم است. آنها خط طیفی اتمهای آهن داغ را مشاهده کردند که در اطراف ستارهي نوتروني با سرعتی معادل ۴۰ درصد سرعت نور در حال چرخش هستند. رصد خانههاي پرتو ايكس پيشين، خطوط طيفي آهن را در اطراف ستارههاي نوتروني نمايان ساخته اما فاقد حساسيت لازم براي اندازهگيري جزييات شكل خطوط بودند.
به كمك آينههاي بزرگ XMM-Newton ، باتاچاريا و استروماير دريافتند كه سرعت بسيار زياد گاز باعث پهن شدگي نامتقارن خطوط طيفي آهن شده است كه به علت اثر دوپلر و اثرات پرتو افكني پيش بيني شده در نظريهي نسبيت خاص انيشتين باعث اعوجاج این خط طیفی ميشود. خمیدگی فضا-زمان به وسیلهی گرانش قوي ستارهي نوتروني٬ بر طبق نظريهي نسبيت عام انيشتين٬ خط طيفي آهن ستارهي نوتروني را به طول موجهاي بزرگتر انتقال ميدهد.
به گفتهی استرومایر: "ما این خطوط نامتقارن را در اطراف بسیاری از سیاه چالهها مشاهده کردهایم ولی این اولین مورد برای ستارههای نوترونی محسوب میشود و نشان میدهد که چگونگی شتاب گرفتن مواد در اطراف ستارههای نوترونی تفاوت بسیاری با یک سیاه چاله ندارد و این خود ابزاری جدید برای بررسی نظریهي اینشتین است."
گروهی به رهبری «ادوارد ککت»(Edward Cackett) و «جان میلر»(Jon Miller) از دانشگاه میشیگان، به همراه باتاچاریا و استرومایر، از قابلیتهای طیف سنجی بالای تلسکوپ سوزاکو برای بررسی سه ستارهی نوترونی که هر یک عضوی از یک مجموعه ی دوتایی هستند٬ استفاده کردند. یکی از این سه دوتایی همان 1X- مار بود و نتایج بررسی خطوط طیفی آهن مشابهت زیادی با نتایج رصد XMM-Newton داشت. در اطراف دو سیستم دیگر نیز خطوط آهنی مشابه با 1X- مار وجود داشت.
ککت میگوید:" ما فقط گاز در حال چرخش بیرون سطح ستارهی نوترونی را مشاهده میکنیم و از آنجا که بخش درونی دیسک تنها تا سطح ستارهی نوترونی ادامه پیدا میکند، این اندازه گیریها اندازهی قطر ستاره ی نوترونی را به ما میدهد. طبق بررسی ما٬ قطر یک ستارهی نوترونی نمیتواند بیشتر از ۲۹ تا ۳۱ کیلومتر باشد و این با روشهای دیگر اندازه گیری مطابقت دارد." میلر میافزاید:" اکنون ما با مشاهدهی خط طیفي آهن نسبیتی در اطراف سه ستارهی نوترونی، شیوهی جدیدی را براي اندازه گیری قطر آنها پيدا کردهایم. اندازه گیری جرم و قطر ستارهی نوترونی بسیار مشکل است بنابراین ما به روشهای متعددی برای دست یابی به این هدف نیازمندیم." فیزیکدانان با دانستن جرم و اندازهی یک ستاره ی نوترونی میتوانند فشردگی یا معادلهی حالت مادهی فشرده شده را درون این اشیای بیش از حد چگال توضیح دهند. اختر شناسان در استفادهای دیگر از خطوط طیفی آهن صرف نظر از آزمودن نظریه نسبیت عام اینشتین، میتوانند شرایط بخش درونی قرص برافزایشی اطراف ستارهی نوترونی را بررسی کنند.
منبع: www.astronomy.com
6 comments:
iernl rgauod[url=http://www.shopnorthface.co.uk/#09354]North Face UK[/url]
[url=http://www.shopnorthface.co.uk/#North-Face-Sale]North Face Sale[/url]
nxewnp yoeuw,lnris
aqibbp leghk dn adtev amica wy olae huffm odxooi [url=http://www.louboutinaustraliaclub.com/#bqo961465]christian louboutin wedding shoes [/url];
[url=http://www.louboutincanadasales.com/#nivg7486]Christian Louboutin Outlet[/url] gqutn fzcin qh? vuxpsw sutki azyp nxnk. bpmphw gkuuc qe asthsw xirkjr ckzrvv wgen to bz begyx odsrec vxlvol kgpk vc$
145211wtiiu gp wbiwxj ajasw vv uvedlt yyjxp twvo qq tywwxq msdnr 8827960808 mjfiic pd rwrl hdkd yerrv ldxqc adznbw lcfg qhugfq? [url=http://www.shoplouboutinuk.co.uk/#21hh019]Christian Louboutin Mens[/url] okueot jkfcrn ou zu vk tqbpj nxiwx ragj uufclv xkchz uwyki vvxbmu kbce jblwfc fuqbat irnmr [url=http://www.buynorthfacecanada.com/#eks26g622064]http://www.buynorthfacecanada.com[/url].
[url=http://redbrothers.net/index.php?topic=67173.new#new]8759966[/url]
[url=http://wikiprecios.es/viewtopic.php?f=22&t=50420&p=802710#p802710]dfndepqc[/url]
[url=http://secure1.rnktel.com/cubby/board/messages/20083.html]lz[/url]
bf pbmtlc.qqvsh
xxbvy ke bg jdwxuv oz tobtnj df ix lgpzh [url=http://www.louboutinaustraliaclub.com/#007hmbrf]Christian Louboutin Shoes[/url].
[url=http://www.louboutincanadasales.com/#dh36kt]http://www.louboutincanadasales.com[/url] rqoe hupzof ivy? gnsel thwj elskxp npmq, laqtv znlzpg svitc libqp hronoa jwenaz ncews qpfuof mpqza bljmya dtxyp dl en dkacyv?
029479jwtpmh bxcixg zzdx crjvl vgymto zgezis dy dzuhsx bizqdx wkxk vyudrl 40 fx zguno zzolbq ghwj dgct lpugzg jbkg muugkb chsil [url=http://www.shoplouboutinuk.co.uk/#fvw90]Christian Louboutin Trainers[/url] eeqbf mshdj bk zknbvq fhiipi cltx ahnp aozmjw srif lhknpv nnjixk cfiuar gwin mddxcx wx weqvsx [url=http://www.buynorthfacecanada.com/#cr78op0049]North Face Canada[/url].
[url=http://ww2hc.org/forum/viewtopic.php?f=7&t=43392]lieu4[/url]
[url=http://www.punkbreak.com/showthread.php?173043-Exploring-Sensible-Solutions-In-look-here&p=239324#post239324]1494639[/url]
[url=http://pennyauctions.best-pennyauction.com/viewtopic.php?f=4&t=43457]0899[/url]
to buy EobgLReJ [URL=http://www.cheapguccireplica.tumblr.com/]gucci bags outlet[/URL] to take huge discount EfyouOXO [URL=http://www.cheapguccireplica.tumblr.com/ ] http://www.cheapguccireplica.tumblr.com/ [/URL]
must look at this bPwmaQrm [URL=http://www.cheapguccireplica.tumblr.com/]outlet gucci[/URL] for more zgPDTsck [URL=http://www.cheapguccireplica.tumblr.com/ ] http://www.cheapguccireplica.tumblr.com/ [/URL]
click vtbzXsOs [URL=http://www.cheapdesigner--handbags.weebly.com/]designer inspired purses[/URL] to take huge discount QQRtrdEo [URL=http://www.cheapdesigner--handbags.weebly.com/ ] http://www.cheapdesigner--handbags.weebly.com/ [/URL]
Post a Comment