ستارگان نوترونی دسته‌ایی از ستارگان هستند که از بقایای یک انفجار ابرنواختری پدید می‌آیند و ستاره شناسان معمولا آنها را در کنار بقایای یک ابرنواختر یا یک ستاره ی همدم می‌یابند. تاکنون تنها ۷ ستاره‌ی نوترونی تک و بدون همدم شناخته شده است. دانشمندان دانشگاه‌های ایالات متحده و کانادا٬ در بررسی یک منبع پرتوی ایکس که ماهواره‌ی « رزت » (ROSAT) آلمان و آمریکا آن را کشف کرده بود، پس از کمک گرفتن از ماهواره‌ی سویفت ناسا و سپس تلسکوپ چاندرا و در نهایت رصدخانه‌ی جمینی شمالی هاوایی به این نتیجه رسیدند که جرم مورد بررسی یک ستاره‌ی نوترونی است که از صفحه‌ی راه شیری خارج شده است. این ستاره‌ی نوترونی که «کالورا» (Calvera ) نام دارد٬ بین ۲۵۰ تا ۱۰۰۰ سال نوری از ما فاصله دارد.
در این بررسی، بیش از ۱۸۰۰۰ منبع تابش پرتوی ایکس در طول موج‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفت. این ۱۸۰۰۰ منبع را ماهواره‌ی آلمانی-آمریکایی « رزت » در سال‌های دهه ی ۹۰ کشف کرده بود. پس از بررسی در طول موج‌های مختلف مشخص شد که منبعی با نام ۱RXS J۱۴۱۲۵۶.۰+۷۹۲۲۰۴ در طول موج‌های پرتو ایکس درخشش بسیار بیش‌تری از سایر بخش‌های طیف الکترومغناطیس مانند نور مرئی، فرو سرخ و رادیویی دارد.
سپس با کمک گرفتن از ماهواره‌ی سویفت ناسا، اطلاعات بیش‌تری از این منبع ناشناخته به دست آمد و مشخص شد درخشش آن برابر با همان میزانی است که سال‌ها پیش رزت اندازه گیری کرده بود. آنگاه بزرگ‌ترین تلسکوپ زمین را برای بدست آوردن اطلاعات نوری در خدمت گرفتند. اما تلسکوپ ۱/۸ متری جمینی در هاوایی هیچ اثری از منبع مرموز رصد نکرد. حتی کوچک‌ترین اثری از این منبع در تصاویر یافت نشد و معلوم شد که این منبع هر چه که باشد تنها در طول موج پرتو ایکس می درخشد.
با توجه به اطلاعات به دست آمده، هیچ نظریه‌ای نمی‌توانست به طور کامل وضعیت را شرح دهد. به احتمال زیاد، این جسم نوع پیچیده‌ای از ستارگان نوترونی است همچنین بعید نیست نوع جدیدی از اجرام در فضا باشد. مورد عجیب دیگری هم درباره‌ی کالورا وجود دارد. ستارگان نوترونی به طور معمول در صفحه‌ی راه شیری پدید می‌آیند ولی کالورا در بخش‌های خارجی صفحه‌ی کهکشان واقع شده است. ممکن است کالورا در صفحه‌ی راه شیری تشکیل شده و سپس بر اثر نیرویی به خارج از صفحه رانده شده باشد. با کشف کالورا، دانشمندان می‌گویند ممکن است تعداد زیادی از این گونه اجرام در گیتی وجود داشته باشد که با بررسی‌هاي بيش‌تر در سال های آینده اطلاعات ارزشمندی از چگونگی شگل گیری این اجرام و ساختار آنها بدست خواهند آورد.
منبع: Sky and Telescope و Universe Today
No comments:
Post a Comment