داده های جدید نشان از وجود یخ آب بر سطح تیتان، قمر سیاره زحل دارد .در نوامبر سال ۱۹۹۷ سازمان فضایی آمریكا NASA و آژانس فضایی اروپا ESA در طرحی مشترك فضاپیمای كاسینی و كاوشگر هویگنس را به سوی سیاره زحل و بزرگترین و رازآلودترین قمر آن تیتان روان ساختند.امروزه و با گذشت ۵/۵ سل از آن روز دانشمندان هنوزمطمئن نیستند زمانی كه هویگنس در آغاز سال ۲۰۰۵ میلادی با گذر از جو غلیظ تیتان بر سطح آن فرود آید با چه منظره ای روبرو خواهد شد.اما اخیرا رصدهایی انجام شده است كه بیان می دارد احتمالا هویگنس در دشتی وسیع و میان صخره های یخی فرود خواهد آمد.
از زمان كشف این قمر در سال ۱۶۵۵ ، تیتان همواره به عنوان پرسشی اساسی در مقابل دانشمندان قرار داشته است. اخترشناسان بسیار مایلند تا بدانند در زیر اتمسفر غلیظ و مبهم تیتان چه چیزی پنهان شده است.حتی گذر دو فضا پیمای پایونیر و ویجر در دهه های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ از كنار زحل نیز نتوانست اطلاعات زیادی را به دست اخترشناسان دهد. در بهترین تصاویر تیتان تنها به شكل پرتغالی بزرگ خود نمایی می كرد.دانشمندان هنوز مشغول یادگیری در خصوص این قمر بزرگ منظومه شمسی و جو غلیظ آن هستند.جوی كه ۱۰ برابراز جو زمین سنگین تر است و عمدتا از نیتروژن و متان تشكیل شده است.این جو آكنده از متان زمانی كه پرتوهای ماورا بنفش خورشید را دریافت می كند دچار فعل و انفعالات شیمیایی شده و تركیبات آلی تولید می كند و موجب می شود تا ابرهای متان بارشهایی از مواد آلی را بر سطح این قمر انجام دهند.اخترشناسان گمان می كنند اگر این روند بارش مواد آلی طی ۶/۴ میلیرد سال حیات تیتان تا كنون ادامه داشته باشد، سطح این قمر باید تا ارتفاع ۸۰۰ متر آكنده از این رسوبات به شكل جامد یا مایع باشد و حتی ممكن است دریاچه ها و ایانوسهای بزرگی در سطح این سیاره ایجاد شده باشد.باوجود این اخیرا گروهی از سیاره شناسان دانشگاه آریزونا اعلام كردند بر اساس شواهدی كه به دست آورده اند این رسوبات تمامی سطح سیاره را نپوشانده است.این گروه با كمك دو تلسكوپ مادن قرمز بریتانیا و رصدخانه مادون قرمز ناسا در موناكی هاوایی موفق به نفوذی هرچند اندك به لایه های زیرین جو این قمر شده و مداركی مبتنی بر وجود یخ آب را به دست آورند.آنها با مقایسه طیف حاصل از این رصد با طیف قمر گانیمد مشتری و بررسی دقیق طیف تیتان حدس مس زنند كه سطح این قمر مملو از صخره های یخی باشد .صخره هایی كه بستر این قمر راشكل داده و مواد آلی برروی آن جاری می شود و گاهی حركت و جابجایی این مواد بر روی سطح تیتان موجب آشكار شدن یخهای بستر می شود.با توجه به اهمیت این یافته بعید نیست كه بزودی تلسكوپهای بزرگی نظیر هابل و همچنین تلسكوپهای بزرگ زمینی دوربینهای خود را متوجه این قمر كنند تا پیش از آنكه هویگنس بر این قمر فرود آید اطلاعت ما ازاین قمر افزایش یابد.
منبع : - شبکه فیزیک هوپا
– پارس اسکای
No comments:
Post a Comment